در ایران،با توجه به شرایط جغرافیایی ، امتیازات و شرایط واردات و خدمات خودرو ها، اکثریت جمیعت کشنده های جدید موجود در بازار ایران را برند های اروپایی تشکیل داده اند. کشنده های سبک اروپایی، بدون دماغه هستند و تکنولوژی بالاتر و مصرف سوخت کمتر و فضای کابین کوچکتری نسبت به کشنده های آمریکایی دارند. کشنده های آمریکایی، دارای دماغه بوده و عموما کابین های بزرگی با اکثریت امکانات مثل تخت، تلویزیون، یخچال، چراغ مطالعه، میز و … دارند. از این رو به این کشنده های بزرگ، خانه های متحرک نیز میگویند. علاوه بر این نیز تریلر های آمریکایی و اروپایی با هم تفاوت های زیادی دارند، عموما تریلر های آمریکایی دو محور و 8 چرخ هستند در حالی که تریلر های اروپایی دارای 3 محور و 6 چرخ دارند و این امر استهلاک کمتر و توزیع وزن مناسب تری برای تریلر به ارمغان می آورد.
حال از بحث عمومی و فنی بگذریم، به بررسی کشنده ها میپردازیم که در این مقاله از بین برند های اروپایی مثل مرسدس بنز ،اسکانیا، ولوو، داف، مان (ام ای ان) ،رنو ،اویکو و … ، سه برند ولوو، اسکانیا و مرسدس بنز را که از پرطرفدار ترین و پرفروش ترین کشنده های داخل کشور هستند بررسی میکنیم.
این دو غول سوئدی، یعنی ولوو و اسکانیا ، در برابر دیگر برند های اروپایی، بازوان پرتوان تر و پیشرانه های قدرتمند تری دارند و با این حال سه برند مرسدس بنز، ولوو و اسکانیا با جوایزی که تا به حال تصاحب کرده اند، از دیگر برندهای اروپایی پیشتازانه تر و قدرتمند تر عمل کرده اند.
ولوو و اسکانیا، برای رسیدن به قدرت بالاتری با یکدیگر میجنگند و به اصطلاح موتور های پرشتاب تری دارند که همین باعث استهلاک بالاتر موتور آنها از موتور مرسدس بنز شده است، ولی مرسدس بنز با ذکاوتی مهارنشدنی، موتوری تنبل تر اما کم استهلاک تر ارائه می کند که از جانب رانندگان ،خودرو کاری و کم خرج تری لقب گرفته است. در بین تولیدکنندگان اروپایی، تنها این سه برند هستند که بر روی مدل 4 محوره فوق سنگین نسبت به دیگر برند های اروپایی، به خوبی کار کرده اند و این سری مدل شاسی را به سبد محصولات خود اضافه کرده اند.
Volvo FH
ولوو اف اچ (به اصطلاح فرانسوی اف هاچ که در ایران رواج دارد) نام مدلی پر تیراژ از سری کامیون های ولوو است که از نوع کشنده میباشند و از سال 1993 میلادی تا به امروز بدون وقفه در خط تولید ولوو قرار دارد و به طور مکرر چندین دوره پیاپی عنوان قوی ترین و پرفروش ترین کامیون سال را تصاحب کرده است. این مدل به فراوانی در سراسر دنیا به جز آمریکای شمالی یافت میشود.
در آمریکای شمالی، به دلیل فرهنگ جغرافیایی و سبک زندگی افراد آن منطقه، عموما خواستار کشنده های دماغه دار و یا به اصطلاح خانه های متحرک هستند، به همین دلیل کمپانی های اروپایی برای فروش در آمریکای شمالی، باید شرایط آن منطقه را در نظر بگیرند، با این شرایط، برند هایی که در بالا ذکر شد، در آمریکای شمالی عموما جایگاهی برای فروش کامیون های خود ندارند مگر دو برند مرسدس بنز و ولوو. خود مرسدس بنز در آمریکای شمالی فروش خاصی ندارد، ولی کمپانی چند ملیتی دایملر که هم اکنون مالکیت بنز را در اختیار خود دارد، مالکیت چندین برند خودرو های سنگین به نام های وسترن استار، توماس بیلت،freightliner و … را در آمریکای شمالی در اختیار دارد و از این طریق به فروش کامیون های خود میپردازد. ولوو نیز برای فروش در این منطقه، مدل های دماغه دار ویژه ای را در آمریکای شمالی تولید و به فروش میرساند که بسیار مورد استقبال رانندگان آن منطقه قرار گرفته است. همچنین ولوو مالکیت برند ماک آمریکا را نیز در اختیار دارد.
ولوو اف هاچ در دو مدل FH13 و FH16 تولید میشود که هر کدام از این دو مدل با پیشرانه های متفاوتی عرضه میشوند.
سری FH13 با موتور ولوو مدلD13 و حجم موتور 13 لیتری شش سیلندر خطی توربو دیزل و با قدرت های 420،460،500 و 540 اسب بخاری تولید میشود. مدل FH 16 که مدلی قدرتمند تر از FH13 میباشد، عموما برای بار های سنگین تر مورد استفاده قرار میگیرد و این سری تولیدات با موتور 16 لیتری شش سیلندر خطی توربو دیزل نیز با 3قدرت های 550،650 و 750 اسب بخاری با 3.550 نیوتون متر گشتاور تولید میشود.
سیستم فنی ولوو ها به خصوص مدل FH16 750 اسب بخاری که در مقایسه با تولیدات ولوو و دیگر برند ها، قدرتمند ترین مدل تولیدی میباشد، با صدای غرش موتور، شتابگیری سریع و واکنش پذیری موتور حتی حین کشیدن بار های سنگین، حس قدرت و راحتی را برای راننده کامل میکند.
ولوو FH اولین کامیون تولید سریالی دارای سیستم تعلیق مجزا چرخ های جلوست و این امکان را میدهد که چرخ ها به صورت عمودی، مستقل از یکدیگر حرکت کنند. ولوو در تولیدات خود، از گیربکس توسعه یافته i-shift دوکلاچه هوشمند با ریتاردر که ساخته دست مهندسان ولوو است، استفاده میکند که همین امر سبب شتابگیری بیشتر ولوو در مقایسه با اسکانیا و مرسدس بنز با موتورهایی با حجم یکسان شده است.
نمای ظاهری ولوو، در عین زیبا بودن، از نمایش قدرت و خشن بودن آن چیزی نکاسته و داخل کابین نیز با امکاناتی که دارد، نظیر سیستم GPS و سیستم صوتی تصویری، صندلی تمام بادی، سیستم تعلیق بادی کابین، شیشه بالابر و آینه برقی، کولر و بخاری درجا برای تمام کابین، یخچال، دریچه سقفی، کروز کنترل و … امکان سفر راحتتری را به راننده میدهد. کابینFH در چهار نوع تکخواب، دو تختخواب، سقف بلند Globetrotter وGlobetrotter XL و در سه مدل شاسی: 2 محور، 3 محور و 4 محور فوق سنگین (با کابین سقف بلند Globetrotter) تولید میشوند.
ترمزهای جلو و عقب دیسکی و دارای دو مدار مستقل در جلو و عقب هستند که با هوای فشرده کار می کند به همراه یک ترمز توقف اضافی از نوع فنری که روی محور عقب و جلو عمل میکند . دیگر مشخصات فنی که میتوان نام برد : مجهز بودن به کمپرسور دو سیلندر با ظرفیت 1080 لیتر در دقیقه ،ترمز موتور ، مجهز به سیستم ترمز هوشمند (E.B.S) و سیستم هوشمند ضد لغزش (T.C.S) میباشد.
ولوو FH500 قوی ترین مدل ولوو است که در داخل کشور تولید و روانه بازار شده است.
اسکانیا Scania
اسکانیا برند پیشتاز دیگری است که در ایران به جرئت میتوان گفت طرفداران بسیاری دارد. اسکانیا در سال 1900 در سوئد تاسیس شد. از تاریخچه طولانی این شرکت بگذریم، باید اشاره کنیم که برند خودرو سازی تعطیل شده ساب سوئد، با اسکانیا در سال 1969 ادغام شده بود و برند ساب-اسکانیا را تشکیل داده بودند و درحال حاضر، اسکانیا زیر مجموعه گروه فولکس واگن میباشد که مالیکت برند ام آ ان (MAN) آلمان را نیز دارا میباشد.
در این مقاله، ما کشنده های اسکانیا سری R را بررسی میکنیم که در سه نوع شاسی 2 محور، 3محور و 4 محور فوق سنگین تولید میشوند.
در مقایسه با برندهای دیگر میتوان گفت اسکانیا تنها برندی است که پیشرانه ی هشت سیلندر خورجینی را همچنان در تولیدات خود زنده نگه داشته و در مدل های R520 ، R580 و R730 استفاده میکند و این درحالی است که ولوو و بنز به استفاده از پیشرانه های شش سیلندر خطی روی آورده اند، زیرا هزینه ساخت کمتر و تعمیرات و نگهداری راحت تری دارد.
مدل های تولیدی سری R اسکانیا با دو نوع پیشرانه و در پنج استاندارد یورو 3، یورو 4 ، یورو 5 ، EEV و یورو 6 عرضه میشنود. پیشرانه ی 6 سیلندر خطی یورو6 با حجم 13 لیتر ، به مدل های R370 ، R410 ، R450 و R490 توان میدهد و پیشرانه ی هشت سیلندر خورجینی یورو 6 توسعه یافته که در مدل های استریم لاین R520 ، R580 و R730 به کار برده شده با جعبه دنده اختصاصی اسکانیا، یعنی اپتی کروز، رانندگی را لذت بخش تر و نرم تر جلوه میدهد.
اولین مدل استریم لاین V8 که وارد ایران شد، R520 است که با پیشرانه توربو دیزل 520 اسب بخاری V8 توانایی تولید 2700 نیوتن متر گشتاور را دارد.
از نظر زیبایی، با توجه به اینکه تشخیص زیبایی، یک امر سلیقه ایست، ولی با قاطتعیت اسکانیا را میتوان زیبا ترین و اسپرت ترین کشنده این لیست دانست. چهره ای خشم آلود و تحسین برانگیز با بدنه ای از جنس گالوانیزه که روی آن را لایه ای از ضد زنگ و رنگ متالیک زده اند، چشم را نوازش میدهد.
داخل کابین ،همه کلید های کنترل و ابزار ها، در بهترین موقعیت خود قرار گرفته اند و کاملا در دسترس هستند. اسکانیا نیز همانند ولوو و مرسدس بنز که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد، امکانات تقریبا کاملی دارد.
عمده امکاناتی که برای اسکانیا قرار داده شده است عبارتند از: دو عدد تخت خواب برای مدل اتاق بلند تاپ لاین، قفل دیفرانسیل، مه شکن جلو و عقب، ، پیش گرم کن سوخت، دو عدد جک بالابر هیدرولیکی با زاویه خم 70 درجه،
تعلیق اتاق بادی ، بادگیر سقف و کنار اتاق، دریچه سقف، ترمز تپه، دنده پنج (وسیله ای است که زیر چرخ تریلی گذاشته تا از حرکت آن در هنگام اتصال یا جدا کردن تریلر و یا پارک تریلر در سراشیبی استفاده میشود که در تمام کشنده ها موجود است ) کولر و بخاری، آینههای جانبی برقی با گرمکن، مبدل 24 ولت به 12 ولت، یخچال و فریزر، چراغ مطالعه، شیشه بالابر برقی راننده و شاگرد، میز غذاخوری سمت شاگرد، سیستم صوتی پیشرفته با نمایشگر 5 اینچی و …
به همراه تجهیزات موتوری شامل کاتالیزور هوشمند و سامانه کنترل NOx ، سامانه تزریق مستقیم سوخت (یونیت انژکتور) و …
مرسدس بنز آکتروس
مرسدس بنز آکتروس از سال 1995 تولید آن بدون وقفه آغاز شد و هم اکنون نسل چهارم این سری، روانه بازار شده است. آزمایش نسل چهارم آکتروس، تقریبا 4 سال در جاده ها به طول انجامید و خودرو آزمایشی از طریق امارات، وارد بندر عباس ایران شد تا با حرکت به سمت اشتوتگارت آلمان،سفر خود را تمام کند.
نسل اول تا سوم آکتروس، از پیشرانه های شش سیلندر و هشت سیلندر خورجینی بهره می بردند، ولی نسل چهارم، از پیشرانه ای جدید که شش سیلندر خطی است بهره میبرد و مرسدس پیشرانه های قبلی را به دلیل رعایت استاندارد آلایندگی یورو 6 اروپا و همچنین ساخت، تعمیر و نگهداری سخت تر نسبت به مدل جدید، کنار گذاشت.
نسل جدید آکتروس با دو نوع پیشرانه ی شش سیلندر توربو دیزل عرضه می شود، یکی 13 لیتری در سه مدل 420،450 و 510 اسب بخاری، و دیگری 16 لیتری شش سیلندر با توانایی تولید 625 اسب بخار!! که با جعبه دنده ی پاور شیفت 12 دنده به حرکت در می آید و جعبه دنده پاور شیفت 16 دنده نیز آکتروس فوق سنگین 4 محور را جان میبخشد.
موتور توربو دیزل ترکیبی مرسدس،از دو توربو فعال، یکی برای مکش هوا به داخل محفظه انفجار و دیگری هم نیرو دادن به میل لنگ استفاده میکند که همین امر کاستی شتاب و سرعت مرسدس را در مقایسه با ولوو و اسکانیا، تاحدی جبران میکند.
همانطور که گفته شد، موتور های مرسدس بنز، از دید رانندگان، موتور های تنبلی هستند، ولی در عوض، کم استهلاک تر و کم خرج تر هستند که باعث میشود مرسدس بنز، یک خودرو کار مناسب و کم خرج باشد.
کابین آکتروس، در مقایسه با سایر برند ها، ارتفاع بیشتری دارد و به این علت فضای داخلی جادار تری را به خود اختصاص داده. ارتفاع کابین در کشنده ها، وقتی به فضاهایی میرسید که محدودیت ارتفاع دارید، بسیار مورد اهمیت قرار میگیرد. موتور کشنده های اروپایی برخلاف آمریکایی ها، در زیر کابین قرار میگیرد و برای جلوگیری از افزایش ارتفاع بیش از حد، کف کابین را تا حد امکان به پیشرانه کشنده نزدیک میکنند و به همین علت، کف کابین ، دارای انحنا ها و برجستگی هایی است ، ولی آکتروس، برای جلوگیری از به وجود آمدن این برجستگی ها در کف کابین، فاصله کف کابین تا پیشرانه را به حدی رسانده که کف کابین کاملا صاف و بدون هیچ برجستگی قرار گرفته و این امر سبب شده ارتفاع کابین آکتروس از سایر رقبا کمی بیشتر شود.
یک ویژگی مهمی که مرسدس بنز به آن دقت کرده است، اینست که کلید های روی داشبورد، علاوه بر دردسترس بودن، کمی زمخت و بزرگتر طراحی شده اند، شاید به نظر مهم نباشد، ولی این طراحی داشبورد این امکان را میدهد که شما در حین رانندگی، به راحتی کلید مورد نظر را پیدا کنید و حتی با دستکش، به راحتی با کلید ها کار کنید و همچنین به دلیل جنس و طراحی آنها، تمیز کردن داشبورد و کلید های کنترل نیز برای خودرویی که مدت ها در جاده ها در حرکت است، راحتتر است.
آکتروس عملا در مقایسه با دوکشنده ی دیگر که بررسی کردیم، قدرت کمتری دارد، ولی با این حال، تکنولوژی پیشرفته ی آلمانی باعث شد تا چندین جایزه بین المللی را برای مرسدس بنز به ارمغان آورد.
آکتروس همانند ولوو و اسکانیا، امکانات کامل یک کشنده ی جدید با کمی تفاوت را بدون کاستی دارد، این امکانات عمده شامل : قسمت انتهایی کابین با دو تخت خواب ، قفل دیفرانسیل، مه شکن جلو و عقب، ،تعلیق اتاق بادی ، بادگیر سقف و کنار اتاق، دریچه سقف، ترمز تپه، دنده پنج، کولر و بخاری، آینههای جانبی برقی با گرمکن، مبدل 24 ولت به 12 ولت، یخچال و فریزر، چراغ مطالعه، شیشه بالابر برقی راننده و شاگرد، میز غذاخوری تاشو سمت شاگرد، سیستم صوتی پیشرفته با مانیتور و … میباشد.
نتیجه گیری
در بین ولوو ، اسکانیا و آکتروس، تصمیم گیری واقعا کاری دشوار است، زیرا هر کدام در زمینه ای پیشتاز میباشند.
در تصمیم گیری ها اگر بخواهیم قوی ترین مدل تولیدی هر کدام از برند هارا در نظر بگیریم، با نگاهی به کاتالوگ این سه ، یقینا ولوو FH انتخاب ما خواهد بود، ولوو از نظر قدرت و شتاب گیری در سربالایی ها، ترافیک ها و خیابان های شهری که بسیار مورد اهمیت است، بهترین انتخاب است و اسکانیا و آکتروس را با فاصله زیادی پشت سر میگذارد، با ولوو سفر به گونه ایست که گویی با یک خودرو سواری مسافرت میکنید، همچنین از نظر فنی و امکانات داخلی، سطح قابل قبولی را دارد و از نظر امنیت، امتیاز بالایی را به خود اختصاص میدهد.
اسکانیا، زیبایی ظاهری مجذوب کننده ای دارد و از نظر امکانات داخلی و راحتی، از ولوو و آکتروس، سبقت میگیرد.
داخل کابین اسکانیا، بسیار کم سر و صداست و سیستم تعلیق اسکانیا، اجازه احساس کوچک ترین ناهمواری های جاده را هم به شما نمیدهد و حضور پیشرانه V8 با غرش مخصوص خود، خودش یک امتیاز برای اسکانیاست که باعث حرکت نرم تر ،راحت تر و بی صدا تر این کشنده میشود.
مرسدس بنز از دیرباز تا کنون، به خودرو کم خرج، کم استهلاک و کاری شناخته شده است و نسل چهارم آکتروس هم از این قضیه مستثنا نیست. اگر خودرویی برای کار میخواهید که کم خرج، کم استهلاک ، کم مصرف باشد و هزینه تعمیرات پایین تری داشته باشد یا خلاصه بگویم، اقتصادی باشد ، یقینا آکتروس بهترین انتخاب است. داخل کابین آکتروس از فضای فانتزی بیش از حد کاسته است و به شما حس یک کشنده و خودرو کار واقعی را میدهد. همچنین داخل کابین آکتروس، به دلیل طراحی ویژه ی آن در کف کابین، خبری از برجستگی هایی که به دلیل قرارگیری پیشرانه در زیر کابین به وجود می آیند، نیست و بنابر این به شما فضای باز بیشتر و دسترسی راحت تری در داخل کابین میدهد ، ولی همان طور که گفته شد، این کار باعث افزایش ارتفاع کابین شده است، پس اگر در جاده هایی که رانندگی میکنید، محدودیت ارتفاع مقوله مهمی برای شما تلقی میشود، یک امتیاز منفی با آکتروس باید بدهید، ولی فراموش نکنید که این افزایش ارتفاع، آنطور که فکر میکنید، زیاد نیست.